Actualiteiten en verdieping nadeelcompensatie in de Omgevingswet

• In één dag weer helemaal bij: jurisprudentie en planschaderegeling in Omgevingswet
• Nieuwe regeling voor rechtmatig overheidshandelen
• Zowel planschade als nadeelcompensatie
• Inzicht in de wijzigingen
• Tips en tricks
• Overzicht actuele jurisprudentie

Inhoud

Inleiding

Planschade heet in de Omgevingswet nadeelcompensatie. Dit is geregeld in de Invoeringswet Omgevingswet.

De nieuwe wettelijke nadeelcompensatieregeling, ondergebracht in afdeling 15.1 van de Omgevingswet, vervangt de regeling voor tegemoetkoming in planschade in afdeling 6.1 Wro. Ook de schaderegelingen in andere wetten die opgaan in de nieuwe Omgevingswet worden in afdeling 15.1 ondergebracht.

Inhoud en resultaat

De Omgevingswet heeftgrote gevolgen voor overheidsaansprakelijkheid voor rechtmatig overheidshandelen. Belangrijke wijzigingen zijn:

• geen vergoeding voor ‘theoretische’ schade die zich nog niet geëffectueerd heeft;
• de fors hogere forfaitaire aftrek wegens normaal maatschappelijk risico;
• ingeval van indirecte planschade het verschuiven van de peildatum naar de schadeveroorzakende activiteit;
• de rol van de gemeenteambtenaar; en
• de rol van de externe deskundige.

De Omgevingswet is op 1 januari 2024 in werking getreden, dus voldoende aanleiding om in de cursus ook tijd in te ruimen voor actuele jurisprudentie op het terrein van planschade en nadeelcompensatie. Daarnaast is er volop gelegenheid om (eigen) casussen te bespreken.

Doel

Op deze cursusdag wordt eerst ingegaan op de actuele jurisprudentie voor planschade en nadeelcompensatie. Als u weer helemaal bij bent wordt vervolgens uitgebreid ingegaan op de meest recente ontwikkelingen in de schaderegeling voor rechtmatig overheidshandelen in de Omgevingswet.

Cursisten kunnen na de cursus schaderegelingen optimaler toepassen, en kansen bij het aanwenden van rechtsmiddelen tegen besluitvorming over de toepassing van de schaderegeling beter benutten. Ook is er tijdens de cursusdag veel aandacht voor het voorkomen van nadeelcompensatie en voor risicobeheersing met tips voor de wijze waarop ruimtelijk beleid gewijzigd kan worden zonder direct schaderisico, zowel voor directe schade (door ontwikkelingen op het eigen perceel) als voor indirecteschade (door ontwikkelingen op een ander dan het eigen perceel).

Werkwijze: zelf invloed uitoefenen

Berghauser Pont Academy biedt cursussen aan die aansluiten bij uw dagelijkse praktijk. Tot twee weken voor de cursus kunt u uw (fictieve) praktijkcasus voorleggen aan de docent. Uw casus wordt dan onderdeel van het programma. Ook tijdens de dag kunt u uw casus inbrengen.

In veel gevallen is een cursusdag alleen niet voldoende is om volledig grip te krijgen op de materie. Daarom heeft u tot vier weken na de cursus gelegenheid om nog vragen over de behandelde onderwerpen voor te leggen aan de docent. Uw vraag wordt dan via e-mail beantwoord.

Doelgroep

De cursus schaderegeling voor rechtmatig overheidshandelen in de Omgevingswet is bestemd voor:

• (juridische) beleidsmedewerkers bij gemeenten, provincie, Rijk, waterschap en andere (semi)overheidsinstanties, woningcorporaties
• juridische en/of planologische adviseurs die ruimtelijke (gebieds)ontwikkelingen en/of bestemmingsplannen begeleiden en/of voorbereiden
• rentmeesters, taxateurs, makelaars en andere adviseurs die betrokken zijn bij schaderegelingen voor ruimtelijke ontwikkelingen
• projectontwikkelaars en bouwers
• advocaten en notarissen

De actualiteitendag is juist bestemd voor specialisten die zo’n drie jaar ervaring hebben met planschade vanuit hun werkomgeving, want het is een verdiepingscursus waarbij de basiskennis over planschade al aanwezig moet zijn.

Wij bieden ook een cursus Basis en actualiteiten Planschade in de Omgevingswet aan, In deze cursus worden de basisbeginselen van planschade uitgelegd.

Programma

Inleiding

Actuele jurisprudentie: stand van zaken

•  
• Planologische versus feitelijke vergelijking, overgangsrecht
• Effecten van dubbelbestemmingen voor maximale mogelijkheden
• Schadebepaling, motiveringseisen waardebepaling
• Voorzienbaarheid versus normaal maatschappelijk risico
• Omvang en reikwijdte normaal maatschappelijk risico
• Passieve risicoaanvaarding
• Rol externe deskundige

Nadeelcompensatie (planschade) in Omgevingswet

In de Omgevingswet wijzigt de schaderegeling voor rechtmatig overheidshandelen op een aantal punten ingrijpend, waarvan wij er enkele uitlichten:

• Grondslag toepassen schaderegeling (feitelijke situatie en niet de planologische situatie)
• Nadeelcompensatie bij het vervallen van bestaande planologische mogelijkheden (‘wegbestemmen’ bestaande planologische mogelijkheden)
• Reikwijdte voorzienbaarheid in Omgevingswet (verschuiven peildatum bij indirecte schade)
• Omvang en toepassen aftrek wegens normaal maatschappelijk risico (5%): differentiatie vermogens- en inkomensschade
• Taxatiemethoden en motivering waardevermindering
• Rol externe deskundige voor schadebeoordeling in Omgevingswet

• Planologische vergelijking: meerdere opvolgende plannen
• Waarde- en schadebepaling (diverse objecten; bij gekapitaliseerde huurwaarde: vermogens- of inkomensschade?)
• Criteria beoordeling omvang aftrek Normaal maatschappelijk risico onder Wro en Omgevingswet
• Voorzienbaarheid schadeoorzaak ten tijde van aankoopdatum
• Casussen vanuit de deelnemersgroep
• En wat verder ter sprake komt

Materiaal

• Digitale hand-outs en eventueel aanvullend digitaal materiaal
• Boek Planschade en nadeelcompensatie van mr. I.P.A van Heijst.
• Toegang tot de gehele digitale kennisbank Omgevingsweb Pro tot een maand na de cursus.

Hiermee krijgt u toegang tot het dossier met alle relevante achtergrondinformatie rondom uw cursus. Zo kunt u voor, tijdens en na de cursus continu leren over dit onderwerp.

Verder krijgt u met Omgevingsweb Pro gratis toegang tot tientallen dossiers, 40 digitale boeken van Berghauser Pont Publishing, waaronder commentaar en naslag, en het gehele jurisprudentie archief.